Stan jamy ustnej może wywierać wpływ na cały nasz organizm i odwrotnie zmiany ogólnoustrojowe mogą wywoływać objawy chorobowe w jamie ustnej. Aby cieszyć się przez całe życie zdrowym uzębieniem trzeba o nie odpowiednio zadbać.
Płytka nazębna - osad tworzący się na powierzchni zębów przy nieprawidłowej higienie jamy ustnej. Choroby zębów i przyzębia są wywoływane przez bakterie rozwijające się w źle usuwanej płytce nazębnej.
Płytka nazębna spowodowana niedostateczną higieną uzębienia.
Próchnica - powstaje, kiedy bakterie próchnicotwórcze zasiedlające powierzchnie zębów w wyniku przetwarzania cukrów dostarczanych w pożywieniu wytwarzają kwasy, które odwapniają szkliwo i zapoczątkowują proces próchnicowy. Współczesna koncepcja próchnicy zakłada, że obecność w jamie ustnej ubytku próchnicowego jest tylko objawem choroby. Dlatego nasze działania powinny zmierzać przede wszystkim do wczesnego usunięcia przyczyn wywołujących chorobę.
Próchnica stałych zębów siecznych.
Próchnica mlecznych siekaczy.
Zaawansowana próchnica zębów mlecznych.
Choroby przyzębia - wywoływane są przez toksyny i metabolity bakteryjne powstające w płytce nazębnej. Rozwijające się zapalenie dziąseł modyfikowane jest dodatkowo przez czynniki ogólnoustrojowe, jak choroby krwi i zmiany hormonalne, przyjmowane leki oraz niedobory witamin i minerałów lub miejscowymi czynnikami urazowymi jak nieprawidłowe wypełnienia, czy uzupełnienia protetyczne i przechodzi w zaawansowaną chorobę przyzębia. Charakterystyczną cechą choroby przyzębia jest jej powolny przebieg, który w konsekwencji często prowadzi do utraty zębów. Zwolnienie procesu chorobowego lub jego zatrzymanie możliwe jest tylko przy pełnej współpracy pacjenta i prawidłowej higienie jamy ustnej.
Zapalenie dziąseł spowodowane obecnością płytki nazębnej oraz zaawansowana próchnica zębów stałych.
Choroby błon śluzowych to występowanie zmian na błonie śluzowej jamy ustnej może być związane z istnieniem ognisk przednowotworowych, nowotworów, chorób zakaźnych, niedoborów pokarmowych, chorób układowych lub może być skutkiem zatruć, uzależnień czy przyjmowanych leków. Podobieństwo obrazów klinicznych różnych jednostek chorobowych sprawia niejednokrotnie trudności rozpoznawcze. Dopiero przeprowadzenie badań dodatkowych umożliwia postawienie prawidłowego rozpoznania.
afty zlokalizowane w przedsionku jamy ustnej
Wady zgryzu to zaburzenia w budowie i / lub funkcji narządów jamy ustnej, które mogą być ograniczone do zębów lub łuków zębowych i ich wzajemnych relacji, lub mogą być związane z zaburzeniami budowy kości szczęki i żuchwy. Wady zgryzu mogą zaburzać czynności narządu żucia ( oddychania, odgryzania kęsów pokarmowych, żucia, połykania i mowy). Nieprawidłowe ustawienie zębów może wpływać na wyższe ryzyko próchnicy i chorób przyzębia. Zaburzenia estetyki twarzy mogą być również przyczyną dyskomfortu pacjenta lub nawet problemów psychologicznych.
Zgryz otwarty spowodowany nawykowym ssaniem palca i próchnica zębów siecznych.
Choroby twardych tkanek zębów niepróchnicowego pochodzenia mają złożoną etiologię i wywoływane są przez czynniki działające podczas rozwoju uzębienia w okresie płodowym lub we wczesnym dzieciństwie oraz czynniki chemiczne i mechaniczne działające na zęby obecne w jamie ustnej. Najczęściej przebiegają w sposób przewlekły i doprowadzają do patologicznej utraty tkanek zęba zaburzając estetykę uśmiechu, a z czasem również funkcję żucia, mogą prowadzić do rozwoju nadwrażliwości zęba, a nieleczone być przyczyną chorób miazgi i ich konsekwencji oraz złamań korony zęba.
Amelogenesis imperfecta uwarunkowane genetycznie zaburzenia rozwoju szkliwa zębów.
Choroby nowotworowe - rak jamy ustnej zajmuje 8 miejsce spośród wszystkich nowotworów i częściej dotyczy mężczyzn. Rak jamy ustnej rozpoznany we wczesnym stadium daje szansę przeżycia wynoszącą 80-90 %. Dlatego bardzo ważna jest czujność onkologiczna. Objawy, które powinny nas skłonić do wizyty kontrolnej u stomatologa:
- biała, rzadziej czerwona plama lub każda nieustępująca zmiana zabarwienia błony śluzowej,
- nadżerka lub owrzodzenie błony śluzowej, które jest zwykle niebolesne, z czasem krwawiące, nieulegające samoistnemu wygojeniu w ciągu 2 tygodni,
- wyczuwalne zgrubienie lub guzek na błonie śluzowej,
- deformacja szczęki lub żuchwy, utrzymująca się dłużej niż 3 tygodnie, asymetria twarzy, powiększone regionalne węzły chłonne,
- trudności z żuciem, połykaniem lub mową,
- pojedyncze rozchwianie zęba lub jego samoistna utrata,
- niedopasowanie istniejącej protezy,
- nieprzyjemny zapach z ust,
- zaburzenia węchu, czucia w obrębie twarzy (drętwienie, mrowienie, ból), ruchomości mięśni mimicznych.
Podstawą prewencji w tym typie nowotworu jest unikanie palenia tytoniu, picia wysokoprocentowego alkoholu, przewlekłego drażnienia błon śluzowych (na przykład przez źle dopasowane protezy) oraz higiena jamy ustnej.